Με τον όρο άνοια εννοούμε την έκπτωση των νοητικών ικανοτήτων του ατόμου, κατ’ αρχήν της μνήμης και της κρίσης, του λόγου, της προσωπικότητας με συνέπεια τη σταδιακή έκπτωση της καθημερινής λειτουργικότητας.
Η νόσος Alzheimer είναι η συχνότερη μορφή άνοιας (60 % του συνόλου) από την οποία πάσχουν 160.000 άνθρωποι στην Ελλάδα, 7.300.000 στην Ευρώπη και 35.000.000 σ’ όλο τον κόσμο.
Εκδηλώνεται συνήθως σε άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, σπάνια σε ηλικίες 50-65, ενώ είναι πολύ σπάνια σε ηλικίες μικρότερες των 50 ετών. Προκαλεί βαθμιαία εκφύλιση του εγκεφάλου
και έχει ως αποτέλεσμα την προϊούσα έκπτωση των νοητικών λειτουργιών και στα προχωρημένα στάδια και της κινητικότητας.
Άνοια, επίσης, μπορούν να προκαλέσουν τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, μεγάλα και μικρά, οι όγκοι του εγκεφάλου, το AIDS, διάφορες εγκεφαλίτιδες, μεταβολικά νοσήματα, νοσήματα του θυρεοειδούς, διάφορα φάρμακα κ.ά. Τα τελευταία χρόνια, η διάγνωση της νόσου Alzheimer , νόσου που αφορά κυρίως στην Τρίτη Ηλικία, γίνεται με ολοένα αυξανόμενους ρυθμούς.
Δύο είναι οι αιτίες αυτού του φαινομένου: 1. η αύξηση του μέσου όρου ζωής, ιδιαίτερα στις αναπτυγμένες χώρες. 2. η ευαισθητοποίηση του κοινού, των συγγενών των ασθενών και των γιατρών σχετικά με το μεγάλο αυτό ιατρικό και κοινωνικό πρόβλημα.
Στα αρχικά στάδια της νόσου, τα συμπτώματα είναι ιδιαίτερα ελαφρά (διαταραχές της μνήμης: ξεχνά τα πρόσφατα γεγονότα, ενώ συνήθως θυμάται με λεπτομέρειες τα παλιά). Πολλές φορές η κατάσταση θεωρείται φυσιολογική γήρανση και αυτό κάνει δύσκολη την πρώιμη διάγνωση. Καθώς η νόσος Alzheimer εξελίσσεται και οι νοητικές λειτουργίες εκπίπτουν σταδιακά, ο ανοιακός άρρωστος οδηγείται σε πλήρη αποδιοργάνωση της ζωής και της προσωπικότητάς του. Τελικώς, γίνεται ανίκανος να φροντίσει τον εαυτό του και καταλήγει να εξαρτάται ολοκληρωτικά από τους συγγενείς του, για τους οποίους αποτελεί τεράστιο πρακτικό και ψυχικό φορτίο. Οι αναπτυγμένες χώρες ξοδεύουν σημαντικά ποσά για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των ολοένα περισσότερων ανοιακών ασθενών και την υποστήριξη των φροντιστών τους. Επίσης, τα τελευταία χρόνια σημαντικά ποσά επενδύονται στην έρευνα για τις αιτίες και τη θεραπεία της νόσου Alzheimer. Η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας έχει μεγάλη σημασία για τον ασθενή αλλά και την οικογένειά του, γιατί δίνει τα χρονικά περιθώρια αποδοχής της κατάστασης, προγραμματισμού για το μέλλον και διατήρησης της ποιότητας ζωής. Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει ριζική θεραπεία για τη νόσο Alzheimer και τις άλλες μορφές άνοιας, έχουμε σήμερα στη διάθεσή μας φάρμακα που ανακόπτουν την εξέλιξή της και αντιμετωπίζουν τα συμπτώματα. Όσο νωρίτερα γίνει η διάγνωση και χορηγηθούν τα σκευάσματα αυτά, τόσο ουσιαστικότερα είναι τα αποτελέσματά τους. Όχι σπάνια, συμπτώματα όπως αυτά της νόσου Alzheimer προκαλούνται και από άλλες σωματικές ή ψυχικές παθήσεις (κατάθλιψη, νόσοι του θυρεοειδούς, επίδραση φαρμάκων στον εγκέφαλο) που μπορούν να αντιμετωπιστούν μερικά ή ολικά. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η ακριβής και έγκαιρη διάγνωση έχει σημασία, καθώς η κατάσταση είναι συχνά αναστρέψιμη.
ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ
Όπως είναι γνωστό, η αποδυνάμωση των γνωστικών λειτουργιών όπως είναι η μνήμη, ο λόγος, η προσοχή και η κρίση, είναι ένα από τα αρχικά συμπτώματα των ανοιακών ασθενών. Η αποδυνάμωση αυτή γίνεται σταδιακά, με τις σύνθετες λειτουργίες να βλάπτονται πρώτες. Τα προγράμματα νοητικής ενδυνάμωσης στοχεύουν στην αξιοποίηση των γνωστικών λειτουργιών του ανοιακού ασθενούς που παραμένουν σε ικανοποιητικό επίπεδο. Με αυτό τον τρόπο επιδιώκεται η σταθεροποίηση ή ακόμα και η μείωση της γνωστικής έκπτωσης. Απώτερος στόχος βέβαια είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής τόσο του ασθενούς όσο και της οικογένειάς του. Τα προγράμματα νοητικής ενδυνάμωσης είναι κατάλληλα κυρίως για ασθενείς με Ήπια Νοητική Διαταραχή και ήπιας έως μέτριας βαρύτητας νόσο. Πραγματοποιούνται συνήθως με «μολύβι και χαρτί» και άλλα ποικίλα βοηθήματα (εικόνες, ήχοι, μουσικές, επιλεγμένα αντικείμενα κ.ά.). Η θεραπεία νοητικής ενδυνάμωσης χρησιμοποιεί μεγάλη ποικιλία ερεθισμάτων και εξειδικευμένων μεθόδων ώστε να επιτύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Ανάλογα με τις ικανότητες, τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενούς, σχεδιάζεται ένα πρόγραμμα στο οποίο περιλαμβάνονται δραστηριότητες όπως: Προσανατολισμός στο χώρο και το χρόνο Συζήτηση για θέματα της επικαιρότητας Εκμάθηση ή επανεκμάθηση υλικού με την εφαρμογή κατάλληλων μεθόδων Εκπαίδευση στη χρήση εξωτερικών μνημονικών βοηθημάτων Ασκήσεις που ασκούν τη μνήμη, την προσοχή, το λόγο, την κριτική σκέψη κ.λ.π. Θεραπείες τέχνης Θεραπεία δι’ αναμνήσεων Επιτραπέζια παιχνίδια.
Το μεγαλύτερο ίσως πλεονέκτημα των προγραμμάτων νοητικής ενδυνάμωσης είναι η ευελιξία που διαθέτουν: αποτελούν θεραπευτική προσέγγιση απόλυτα προσαρμοσμένη στις ανάγκες του κάθε ασθενούς, πραγματοποιούνται είτε σε ατομικές συνεδρίες είτε ομαδικά και μπορούν να αναπροσαρμοστούν καθώς η ασθένεια εξελίσσεται και η κατάσταση του ασθενούς, γνωστική και συναισθηματική, μεταβάλλεται.
Επιπλέον, ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι μέσα στα πλαίσια της συγκεκριμένης θεραπείας, ο ασθενής ενθαρρύνεται να καταβάλλει συνειδητή προσπάθεια, ώστε να βοηθήσει ο ίδιος τον εαυτό του. Δεν αναγκάζεται να εναποθέσει τις ελπίδες του αποκλειστικά στη «μαγική» δράση ενός φαρμάκου, αλλά συμμετέχει ενεργά στην προσπάθεια αντιμετώπισης της νόσου και νιώθει να αποκτά ξανά τον έλεγχο της ζωής του. Η θεραπεία νοητικής ενδυνάμωσης δεν έρχεται να αντικαταστήσει τη φαρμακευτική θεραπεία της νόσου Alzheimer τα οφέλη της οποίας είναι αδιαμφισβήτητα. Στόχος της είναι η συνδυαστική δράση, η οποία φαίνεται ότι μπορεί να ενισχύσει τη δράση των φαρμάκων, βελτιώνοντας θεαματικά το θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα πρόσφατων ερευνών, η συμμετοχή ασθενών με νόσο Alzheimer σε τέτοιου είδους προγράμματα βελτίωσε σημαντικά τόσο τις γνωστικές τους λειτουργίες, όσο και την ικανότητά τους να ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στις απαιτήσεις της καθημερινής ζωής. Επίσης, συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στην καταπολέμηση της απάθειας, της απόσυρσης και των καταθλιπτικών συμπτωμάτων, τα οποία εμφανίζονται σε μεγάλο αριθμό ανοιακών ασθενών. Η νόσος Alzheimer είναι μία πραγματικότητα. Πολλοί άνθρωποι νοσούν και πολλοί περισσότεροι θα νοσήσουν στο μέλλον. Αν αντιμετωπίζετε προβλήματα μνήμης που δυσκολεύουν την καθημερινή σας ζωή, απευθυνθείτε σε ειδικό.
Η νόσος Alzheimer είναι η συχνότερη μορφή άνοιας (60 % του συνόλου) από την οποία πάσχουν 160.000 άνθρωποι στην Ελλάδα, 7.300.000 στην Ευρώπη και 35.000.000 σ’ όλο τον κόσμο.
Εκδηλώνεται συνήθως σε άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, σπάνια σε ηλικίες 50-65, ενώ είναι πολύ σπάνια σε ηλικίες μικρότερες των 50 ετών. Προκαλεί βαθμιαία εκφύλιση του εγκεφάλου
και έχει ως αποτέλεσμα την προϊούσα έκπτωση των νοητικών λειτουργιών και στα προχωρημένα στάδια και της κινητικότητας.
Άνοια, επίσης, μπορούν να προκαλέσουν τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, μεγάλα και μικρά, οι όγκοι του εγκεφάλου, το AIDS, διάφορες εγκεφαλίτιδες, μεταβολικά νοσήματα, νοσήματα του θυρεοειδούς, διάφορα φάρμακα κ.ά. Τα τελευταία χρόνια, η διάγνωση της νόσου Alzheimer , νόσου που αφορά κυρίως στην Τρίτη Ηλικία, γίνεται με ολοένα αυξανόμενους ρυθμούς.
Δύο είναι οι αιτίες αυτού του φαινομένου: 1. η αύξηση του μέσου όρου ζωής, ιδιαίτερα στις αναπτυγμένες χώρες. 2. η ευαισθητοποίηση του κοινού, των συγγενών των ασθενών και των γιατρών σχετικά με το μεγάλο αυτό ιατρικό και κοινωνικό πρόβλημα.
Στα αρχικά στάδια της νόσου, τα συμπτώματα είναι ιδιαίτερα ελαφρά (διαταραχές της μνήμης: ξεχνά τα πρόσφατα γεγονότα, ενώ συνήθως θυμάται με λεπτομέρειες τα παλιά). Πολλές φορές η κατάσταση θεωρείται φυσιολογική γήρανση και αυτό κάνει δύσκολη την πρώιμη διάγνωση. Καθώς η νόσος Alzheimer εξελίσσεται και οι νοητικές λειτουργίες εκπίπτουν σταδιακά, ο ανοιακός άρρωστος οδηγείται σε πλήρη αποδιοργάνωση της ζωής και της προσωπικότητάς του. Τελικώς, γίνεται ανίκανος να φροντίσει τον εαυτό του και καταλήγει να εξαρτάται ολοκληρωτικά από τους συγγενείς του, για τους οποίους αποτελεί τεράστιο πρακτικό και ψυχικό φορτίο. Οι αναπτυγμένες χώρες ξοδεύουν σημαντικά ποσά για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των ολοένα περισσότερων ανοιακών ασθενών και την υποστήριξη των φροντιστών τους. Επίσης, τα τελευταία χρόνια σημαντικά ποσά επενδύονται στην έρευνα για τις αιτίες και τη θεραπεία της νόσου Alzheimer. Η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας έχει μεγάλη σημασία για τον ασθενή αλλά και την οικογένειά του, γιατί δίνει τα χρονικά περιθώρια αποδοχής της κατάστασης, προγραμματισμού για το μέλλον και διατήρησης της ποιότητας ζωής. Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει ριζική θεραπεία για τη νόσο Alzheimer και τις άλλες μορφές άνοιας, έχουμε σήμερα στη διάθεσή μας φάρμακα που ανακόπτουν την εξέλιξή της και αντιμετωπίζουν τα συμπτώματα. Όσο νωρίτερα γίνει η διάγνωση και χορηγηθούν τα σκευάσματα αυτά, τόσο ουσιαστικότερα είναι τα αποτελέσματά τους. Όχι σπάνια, συμπτώματα όπως αυτά της νόσου Alzheimer προκαλούνται και από άλλες σωματικές ή ψυχικές παθήσεις (κατάθλιψη, νόσοι του θυρεοειδούς, επίδραση φαρμάκων στον εγκέφαλο) που μπορούν να αντιμετωπιστούν μερικά ή ολικά. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η ακριβής και έγκαιρη διάγνωση έχει σημασία, καθώς η κατάσταση είναι συχνά αναστρέψιμη.
ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ
Όπως είναι γνωστό, η αποδυνάμωση των γνωστικών λειτουργιών όπως είναι η μνήμη, ο λόγος, η προσοχή και η κρίση, είναι ένα από τα αρχικά συμπτώματα των ανοιακών ασθενών. Η αποδυνάμωση αυτή γίνεται σταδιακά, με τις σύνθετες λειτουργίες να βλάπτονται πρώτες. Τα προγράμματα νοητικής ενδυνάμωσης στοχεύουν στην αξιοποίηση των γνωστικών λειτουργιών του ανοιακού ασθενούς που παραμένουν σε ικανοποιητικό επίπεδο. Με αυτό τον τρόπο επιδιώκεται η σταθεροποίηση ή ακόμα και η μείωση της γνωστικής έκπτωσης. Απώτερος στόχος βέβαια είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής τόσο του ασθενούς όσο και της οικογένειάς του. Τα προγράμματα νοητικής ενδυνάμωσης είναι κατάλληλα κυρίως για ασθενείς με Ήπια Νοητική Διαταραχή και ήπιας έως μέτριας βαρύτητας νόσο. Πραγματοποιούνται συνήθως με «μολύβι και χαρτί» και άλλα ποικίλα βοηθήματα (εικόνες, ήχοι, μουσικές, επιλεγμένα αντικείμενα κ.ά.). Η θεραπεία νοητικής ενδυνάμωσης χρησιμοποιεί μεγάλη ποικιλία ερεθισμάτων και εξειδικευμένων μεθόδων ώστε να επιτύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Ανάλογα με τις ικανότητες, τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενούς, σχεδιάζεται ένα πρόγραμμα στο οποίο περιλαμβάνονται δραστηριότητες όπως: Προσανατολισμός στο χώρο και το χρόνο Συζήτηση για θέματα της επικαιρότητας Εκμάθηση ή επανεκμάθηση υλικού με την εφαρμογή κατάλληλων μεθόδων Εκπαίδευση στη χρήση εξωτερικών μνημονικών βοηθημάτων Ασκήσεις που ασκούν τη μνήμη, την προσοχή, το λόγο, την κριτική σκέψη κ.λ.π. Θεραπείες τέχνης Θεραπεία δι’ αναμνήσεων Επιτραπέζια παιχνίδια.
Το μεγαλύτερο ίσως πλεονέκτημα των προγραμμάτων νοητικής ενδυνάμωσης είναι η ευελιξία που διαθέτουν: αποτελούν θεραπευτική προσέγγιση απόλυτα προσαρμοσμένη στις ανάγκες του κάθε ασθενούς, πραγματοποιούνται είτε σε ατομικές συνεδρίες είτε ομαδικά και μπορούν να αναπροσαρμοστούν καθώς η ασθένεια εξελίσσεται και η κατάσταση του ασθενούς, γνωστική και συναισθηματική, μεταβάλλεται.
Επιπλέον, ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι μέσα στα πλαίσια της συγκεκριμένης θεραπείας, ο ασθενής ενθαρρύνεται να καταβάλλει συνειδητή προσπάθεια, ώστε να βοηθήσει ο ίδιος τον εαυτό του. Δεν αναγκάζεται να εναποθέσει τις ελπίδες του αποκλειστικά στη «μαγική» δράση ενός φαρμάκου, αλλά συμμετέχει ενεργά στην προσπάθεια αντιμετώπισης της νόσου και νιώθει να αποκτά ξανά τον έλεγχο της ζωής του. Η θεραπεία νοητικής ενδυνάμωσης δεν έρχεται να αντικαταστήσει τη φαρμακευτική θεραπεία της νόσου Alzheimer τα οφέλη της οποίας είναι αδιαμφισβήτητα. Στόχος της είναι η συνδυαστική δράση, η οποία φαίνεται ότι μπορεί να ενισχύσει τη δράση των φαρμάκων, βελτιώνοντας θεαματικά το θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα πρόσφατων ερευνών, η συμμετοχή ασθενών με νόσο Alzheimer σε τέτοιου είδους προγράμματα βελτίωσε σημαντικά τόσο τις γνωστικές τους λειτουργίες, όσο και την ικανότητά τους να ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στις απαιτήσεις της καθημερινής ζωής. Επίσης, συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στην καταπολέμηση της απάθειας, της απόσυρσης και των καταθλιπτικών συμπτωμάτων, τα οποία εμφανίζονται σε μεγάλο αριθμό ανοιακών ασθενών. Η νόσος Alzheimer είναι μία πραγματικότητα. Πολλοί άνθρωποι νοσούν και πολλοί περισσότεροι θα νοσήσουν στο μέλλον. Αν αντιμετωπίζετε προβλήματα μνήμης που δυσκολεύουν την καθημερινή σας ζωή, απευθυνθείτε σε ειδικό.
tsekouratoi.gr
KANE LIKE ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΤΟ oikatines.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου